Forsíđa   

 12.05.2015
 Vatnsdalur ađ vori og svefn og draumar í alţýđufrćđum Vatnsdćlings



Það er komið vor
- húnvetnskt vor -
í Vatnsdalnum eins
og annars staðar
enda þótt kalt sé.
Sauðburður og fuglakomur
vitna um það og sveitirnar
syngja sinn fagnaðarróð
alveg sama hvernig
allt veltist og snýst.

Á fyrri tíð var ýmis
fræðimennska stunduð
í sveitum landsins,
ekki síst yfir veturinn
þegar annir voru minni
og afþreying af
skornum skammti.

Alþýðufræðin sem
til urðu í gegnum
tíðina víða til sveita
 eru sum stórmerk.
Og í nútíma einsögu-
rannsóknum hefur
á síðustu árum verið
að koma æ betur fram
hve mikilvægum samtíma-
heimildum um lífsviðhorf,
þekkingu og menningu,
þessi vísinda- og
fræðaiðkun skilaði.

Dæmi um alþýðufræði
og náttúruvísindi frá
miðri 19. öld er alfræðiverk
Jóns Bjarnasonar, bónda
að Þórormstungu í Vatnsdal,
en rit um hann og verk hans
var nýlega gefið út af
háskólaútgáfu og ber
hið skemmtilega heiti
Bóndinn, Spendýrin
og fleiri Undur Alheimsins.

  Í umsjón sagnfræðinganna
Árna H. Kristjánssonar og
Sigurðar Gylfa Magnússonar.

Í alfræðiverki Jóns
kennir margra grasa.
Iðulega hafa fræðin
staðist tímans tönn
enda þótt sum dæmin
sem hann tekur til
að skýra mál sitt séu
hálfgerðar furðusagnir.

 
Jón fjallar m.a. um
svefn og drauma.
  Honum farast svo
orð um svefninn:


Ad venja sig ofmikið
til svefns eikur slen í
líkamanum og deyfd í sinninu.
Mátalegur svöfn álítst
ad vera um 6 edur 7 tíma í einu
fyrir heilbrigda og án hans
géta menn ecki leingi
lifad edur haft heilsu sína.


Og um draumana
hefur Jón þetta að segja:


Draumar géta verid ýmisleigir
bædi markverðir og fáfeingilegir.
Borid hefur til ad sofandi menn
hafa í draumi sjed mind eins hlutar
sem sídan hafa í vöku
komid fyrir þá.



(Bóndinn, Spendýrin og fleiri
Undur Alheimsins, 2014, 88-89).


*








Síđasta frétt 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152  153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 Næsta frétt 
© 2007 Draumasetriđ Skuggsjá Hönnun Design EuropA