Fullt tunglið umhverfist í
sannkallað ofurtungl
þennan sólarhringinn,
verður stærra, bjartara
og nær jörðu en allajafna.
Oft er talað um
að fullt tungl auki
á flæði og spennu
í manni og náttúru
og hafi m.a. áhrif
á svefn og drauma.
Að svefn verði
slitróttari og lausari
og draumflæði aukist.
Ýmsar vögguvísur
og barnagælur hafa
orðið til í aldanna rás
sem raulaðar eru
til að auðvelda
börnum yfirfærsluna
í draumalandið.
Og víða um hinn
evrópska heim
hefur varðveist
trú á einhvers
konar veru eða
vætt sem færi
börnum drauma
þegar nætursvefn
sígur þeim á brá.
Segi þeim sögur
fyrir svefninn,
sögur sem eru á
mörkum draums
og veruleika.
Eða bregði yfir þau
regnhlíf draumanna,
færi þeim góða nótt
og góða drauma
og hindri flæði
vondra drauma;
sáldri dufti eða
sandi í augu þeirra
svo þau róist og syfji
og sofni værum blundi.
Til að mynda
er talað um
Óla Lokbrá og
Jón blund meðal
frænda vorra
Dana og Svía
og Sandmanninn
hjá Þjóðverjum.
Hér á gamla Fróni
er þekkt að tala um
kveldúlfinn sem
kemur í smáfólkið
eins og Sveinbjörn
Egilsson, skáld
og guðfræðingur
og fyrsti rektor
Lærða skólans,
orti um í einni af
sínum barnagælum
Til Kristínar:
Fuglinn segir bí, bí, bí,
bí, bí segir Stína,
kveldúlfur er kominn í
kerlinguna mína.
Sveinbjörn er það skáld
okkar Íslendinga sem
einna helst hefur ort um
börn, svefn og drauma.
Þessi mikilsvirti þýðandi
kviða Hómers hefur
heldur betur hlúð að
ófáum börnunum
í gegnum tíðina
með þýðingum
sínum á kviðunum
- sögum fyrir svefninn -
og kvöldljóðum sínum
- söngvum fyrir svefninn -.
En það var sonur hans
og Helgu Gröndal,
Benedikt Gröndal (yngri),
náttúrufræðingur og
skáld, sem síðan
tók við þýðingunum
á Hómer (og raunar
pennanum líka).
Er nýútkomin í kilju
bókin Dægradvöl,
einstök minningabók
hins fjölfróða Benedikts.
Barnagælur Sveinbjörns
og vögguvísur svo sem
Fljúga hvítu fiðrildin og
Nú legg ég augun aftur,
eru alveg tímalausar.
Og við mjúklátt raul
þeirra sofna blessuð
börnin enn í dag
bæði sætt og rótt.
Sofa manna börn
í mjúku rúmi,
bía og kveða
og pabbi þau svæfir.
(Sveinbjörn Egilsson,
1791-1852;
úr Sofa urtu börn).
*
| 
